فیلم | اختلاف در مبانی فکری مایه رشد و رحمت است
طبق آیه شریفه قرآن، خداوند از بندگانش می‌خواهد که به اختلاف و تنوع فکری به مثابه واقعیت بنگرند و از آن برای رشد و رجوع به حکم انبیاء برای رفع اختلاف استفاده کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی میرزایی، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) العالمیة در بیستوششمین قسمت از سلسله درس‌گفتار «آیات و حیات» که به همت ایکنا و به‌صورت ویدئویی تهیه شده است با اشاره به آیه 213 سوره بقره تاکید می‌کند که از اختلافات بین آراء و مبانی فکری باید برای رشد استفاده کرد؛ چراکه اصل اختلاف، رحمت است و می‌تواند به موفقیت منجر شود.
مشروح سخنان حجت‌الاسلام والمسلمین میرزایی به زبان عربی و با زیرنویس فارسی در بیستوششمین قسمت از برنامه بدین قرار است:
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین
بینندگان عزیز سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
خداوند متعال اختلاف بین مردم را نعمتی قرار داده است از همین رو ما در این جلسه می‌خواهیم به یکی از زوایای معنی آیه‌ای از قرآن کریم بپردازیم که به همین موضوع اختلاف اشاره می‌کند و شرح خواهیم داد که چگونه این اختلاف می‌تواند فرصتی باشد در عین حال که خیلی‌ها آن را تهدید می‌دانند.
خداوند متعال در آیه 213 سوره بقره می فرماید: «مردم امتى يگانه بودند پس خداوند پيامبران را نويدآور و بيمدهنده برانگيخت و با آنان كتاب [خود] را بحق فرو فرستاد تا ميان مردم در آنچه با هم اختلاف داشتند داورى كند و جز كسانى كه [كتاب] به آنان داده شد پس از آنكه دلايل روشن براى آنان آمد به خاطر ستم [و حسدى] كه ميانشان بود [هيچ كس] در آن اختلاف نكرد پس خداوند آنان را كه ايمان آورده بودند به توفيق خويش به حقيقت آنچه كه در آن اختلاف داشتند هدايت كرد و خدا هر كه را بخواهد به راه راست هدايت مى‌كند.»
این آیه طبعاً طولانی است؛ در اینجا می‌خواهیم از این صحبت کنیم که مردم در ابتدا امت واحدی بودند. عناصر اختلاف بین آنها زیاد نبوده است، اما پیامبران بیم‌دهنده و بشارت‌دهنده بودند. پیامبران راه‌ها را با شریعت‌های مختلف نشان دادند. آنها کتاب‌های آسمانی را آوردند و مردم به وضوح اختلاف پیدا کردند و این اختلاف در واقع به قدرت انسان در اینکه می‌تواند مختلف باشد، ارتباط دارد. اراده و اختیار در انسان از این موجود، جهانی از اختلاف پدید آورده است. تا زمانی که حق و باطل وجود داشته باشد انسان‌ها هم مختلف هستند.
مقاومت همه انسان‌ها یک اندازه نیست و علم همه انسان‌ها هم با هم برابر نیست. از همین رو اختلاف به مقتضای حال امری عادی می‌شود و انسان باید به اختلاف به مثابه امری واقعی بنگرد و از این اختلافات برای رشد استفاده کند و این انسان قدرت‌های خود را در مقابله با این تنوع کامل کند. اصل اختلاف، رحمت است و می‌تواند به موفقیت منجر شود. اختلاف غیر از نزاع است. اختلاف به معنای تنازع نیست. به معنای تنوع و تعدد فکری است.
هر انسانی سطحی از تفکر دارد؛ اما به شرطی که انسان در برابر مرجعیات، موازین و معیارها تسلیم باشد. ما اختلاف داریم؛ اما در نهایت اگر اختلاف پیدا کردیم باید اختلافمان را به مراجع اصلی ارجاع دهیم. اگر اختلاف داشتیم موضوع مورد اختلاف را به خدا رسول و پیامبران رجوع می‌دهیم. تسلیم حکم انبیاء می‌شویم و آن را می‌پذیریم و از همه اختلافاتی که بر سر آن اصرار داشتیم عقب‌نشینی می‌کنیم. بنابراین اصل اختلاف موجود است؛ اما انسان باید بتواند مطیع باشد و اختلاف را به خدا و رسول خدا رجوع دهد.
انتهای پیام
